Enfermedat di koral ku ta plama rápido na islanan ABC mester di akshon rápido

WWF-NL ta preokupá pa e Enfermedat di Pèrdida di Tehido di Koral, e asina yamá Stony Coral Tissue Loss Disease (SCTLD) ku ta destruyendo e refnan di koral den e region di Karibe. Infekshonnan di SCTLD ta plama rápidamente di un kolonia di koral pa otro. Unabes un kolonia di koral ta infektá, e malesa por mata te ku 4 cm di tehido di koral pa dia i e tin un tasa di mortalidat di 60%-100%. E enfermedat akí a ser konfirmá na e islanan di Boneiru, Kòrsou, i resientemente Aruba tambe. WWF-NL ta urgi pa akshonnan rápido i invershonnan riba término largu pa salba e koralnan pa futuro.

Gobièrnunan di e islanan huntu ku e outoridatnan di maneho di parke marino ta implementando vários nivel di akshon ku a keda desaroyá pa ekspertonan den region di Karibe. Esfuersonan pa evitá ku e malesa ta sigui plama ta varia pa kada isla, i ta inkluí akshonnan manera monitoriá i analisá e progreshon di e malesa. Sinembargo, WWF-NL ta preokupá ku akshonnan no ta ser tuma sufisientemente lihé. SCTLD aktualmente ta matando refnan di koral den e region mas rápido ku tur e otro menasanan kombiná. E ta e menasa di mas urgente i mester haña e prioridat di mas haltu, sino lo tin konsekuensianan signifikante pa e region den futuro. No solamente mester atendé e menasa inmediato di SCTLD, pero tambe mester hasi invershonnan a largo plaso pa protehá koralnan pa futuro. Tin nesesidat pa amplia e protekshon di refnan di koral pa término largu kontra e kalentamentu kontinuo di oséano i ta krusial pa mehorá e kalidat defisiente di awa di laman i redusí polushon, sobrepeska, sedimentashon i deskargamentu di awa di balast pa barkunan. E faktornan di strès akí mester ser atendé simultáneamente.

Below: Corals in Bonaire affected by SCTLD. Footage captured on three dates by Ellen Muller: April 6 & 19 and May 2, 2023

Pa años, WWF-NL i hopi grupo di interes (stakeholders) den region a bin ta hala atenshon riba e nesesidat urgente pa hasi invershonnan mas grandi den protekshon di refnan di koral. Esaki a resultá den e Plan di Maneho di Naturalesa i Medio Ambiente di Hulanda Karibense 2020-2030. E plan ta inkluí medidanan pa redukshon di preshonnan lokal riba refnan manera entre otro eroshon i polushon, pa asina forma resistensia kontra kambio di klima i otro faktornan global. Refnan di koral ta e selvanan tropikal di oseáno. Ta esensial pa protehá i preservá nan pasobra refnan di koral no solamente ta sostené 25% di tur bida den oseáno, pero ademas nan ta un piedra di fundeshi den ekonomia di e islanan ABC. For di peska te turismo, entrada di hopi hende ta dependé di e servisio di ekosistema ku refnan di koral ta brinda.

WWF-NL lo duna sosten na gruponan di interes den e esfuerso di emergensia akí pa frena e plamamentu di SCTLD i preservá e refnan di koral pa futuro generashonnan. Salbamentu di e refnan di e islanan ABC lo ta un tarea importante i kompleho i ta rekerí un oumento supstansial di kapasidat, tantu di rekursonan humano komo finansiero. E ora pa aktua ta awor.