Yamada pa pòmp tanki di awa sushi saka for di yatenan

Wereld Natuur Fonds (WWF-NL), STINAPA, Water en Energiebedrijf Bonaire (WEB) i Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) ta urgi doñonan di yate pa hasi nan tanki di awa sushi bashí dor di pòmp esaki na Harbor Village Marina (HVM). Pa stimulá uso di e instalashon di pòmp mas tantu posibel, uso di e servisio akí na HVM ta grátis temporalmente. Pòmpmentu di awa sushi saka for di tanki di yatenan ta yuda limitá problemanan bou di tera i bou di laman, ku aktualmente ta forma un peliger pa refnan di koral i pa nos salú.

Na luna di sèptèmber HVM a anunsiá ku for di òktober doñonan di yate mester kuminsá paga $10 kada biaha, pa nan pòmp hasi nan tanki di awa sushi bashí. Sinembargo, e partnernan ya menshoná ke fásilitá uso di e instalashon di pòmp gratuitamente pa aworakí. WWF-NL temporalmente lo paga e suma total di e servisio akí na STINAPA, ku tin un kombenio di trabou ku HVM. Doñonan di yate por hasi uso grátis di e instalashon di pòmp den lunanan di novèmber i desèmber. Doñonan di yate ku a paga kaba p’e servisio akí lo ser kompensá pa STINAPA. STINAPA ya a tuma kontakto ku doñonan di yate pa ofresé e kompensashon akí. Por entregá un petishon pa kompensashon na STINAPA tambe via policy@stinapa.org.

Servisio di monitòr na WEB © WWF-NL / Casper Douma

Den kolaborashon ku WWF-NL, STINAPA i OLB, WEB a start un proyekto piloto na desèmber 2021 pa haña e mihó solushon pa trata e awa sushi salu di yatenan. Usando un ‘buffertank’, e awa sushi salu ku a ser kolektá por ser prosesá den kantidatnan mas chikitu via un ‘vacuüm rioolstelsel’ pa ser mandá na e planta sentral di tratamentu di awa di riol. WEB lo kontrolá e proseso di kolekshon di awa sushi kontinuamente pa sigurá e proseso biológiko di purifikashon na e planta di tratamentu di awa di riol. Prosesamentu di awa sushi di yatenan ta resultá di ta un reto. Riba yatenan tualètnan ta ser di flùsh ku awa salu. P’esei e awa sushi ta hopi salu i por afektá e kalidat di e proseso di purifikashon.

Aña pasá HVM a invertí den dos instalashon di pòmp i un ‘buffertank’ di 20m3, ku por ser usá pa kolektá awa sushi di yatenan. Pronto WEB lo instalá un terser instalashon di pòmp ku un ‘doseermechanisme’. STINAPA, HVM i WWF-NL ta orientando i kontemplando tambe pa kumpra un boto di pòmp mobil ku lo mester hasi posibel pa kolektá awa sushi di yatenan na e ‘ligplaatsen’. A pidi diferente partido pa entregá un oferta pa esaki.